Ventileren in het koude jaargetijde heeft zin, want het kost veel meer energie om vochtige lucht warm te houden dan droge lucht. Het koude lucht buiten bevat doorgaans veel minder vocht dan het warme lucht binnen. Maar kost het dan niet energie om de koude lucht eerst op te warmen? Hoe en wanneer moet je ventileren?
Een lesje balans
Eerst even een lesje natuurwetenschap: de natuur zoekt altijd de balans. Hoge druk gaat altijd richting lage druk tot er geen drukverschil meer is. Een warm oppervlakte geeft warmte af naar de koudere lucht eromheen, totdat beiden dezelfde temperatuur hebben. Energie stroomt altijd van waar er veel van is naar waar er weinig van is, tot er geen verschil meer is. Hoe groter het verschil, hoe sneller de stroom.
Je merkt het als je de tegenovergestelde ramen en deuren openzet in het koude versus het warme jaargetijde. Als het buiten even warm is als binnen, dan komt er nauwelijks een luchtstroom op gang. Als het echter buiten flink kouder is dan binnen, dan ontstaat er al snel een flinke luchtstroom. Hoe sterker de luchtstroom, hoe sneller voert die ook de warme, vochtige lucht van binnen af. Dit wordt dan even snel vervangen door het koudere, drogere lucht van buiten.
Moment van sluiten
Dit is nu het moment om de ramen en deuren weer te sluiten. De vaste oppervlaktes binnen – de muren, vloeren, plafonds en meubels – zijn veel dikker dan de lucht en koelen niet zo snel af. De koele, droge stilstaande lucht is al snel opgewarmd door de warmte van je muren en meubels alleen, zonder dat deze daarbij echt afkoelen. Misschien hoef je kachel daarbij zelfs helemaal niet aan. Als je echter de ramen en deuren lang openhoudt, dan blijft er steeds warmte afgevoerd worden van de warme, vaste oppervlaktes, totdat ook die afgekoeld zijn. Hier moet je kachel wel flink tegenaan.
Paar keer doorwaaien
Laat het dus een paar keer per dag goed door je huis waaien. Het huis koelt daarbij nauwelijks af, maar het kost in de tussentijd wel veel minder energie om de temperatuur aangenaam te houden dan als je de vocht in de lucht blijft houden. Let wel: heb je een automatische ventilatie, dan moet je dat juist niet doen; de ventilatie doet dan hetzelfde werk. Maar voor alle ons anderen: vang de koude buitenlucht maar vaak genoeg op om energiekosten te besparen.